آمریکا سالهاست نقش پلیس خوب را بازی میکند؛ ناجی جهان، پاسدار حقوق بشر، منجی صلح. اما کافی است یکبار «وتوی آمریکایی» را از نزدیک ببینید تا این پرده فرو بریزد. این نه عدالت است و نه میانجیگری؛ این صحنه آخر یک تئاتر هالیوودی است که پایانش از قبل نوشته شده: آمریکا وتو میکند و خونریزی ادامه مییابد.
در تازهترین پرده این نمایش، شورای امنیت بیانیهای درباره حملات به قطر صادر کرد، اما اسرائیل حتی از همین هم دلخور بود. دنی دانون، نماینده اسرائیل، با خونسردی گفت: «بیانیه راضیکننده نبود، اما سطح همکاری با آمریکا آنقدر بالاست که ما با آن موافق بودیم.» همین جمله کافی است تا بفهمیم اینجا دیگر شورای امنیت نیست، دفتر شعبه وزارت خارجه آمریکاست؛ جایی که قطعنامهها به خط دیکته تلآویو نوشته میشود.
اما اوج ماجرا آنجاست که ایالات متحده پیشنویس قطعنامهای را وتو کرد که خواستار آتشبس فوری، دائمی و بدون قید و شرط در غزه بود و رفع کامل محدودیتهای ارسال کمکهای انسانی را طلب میکرد. این متن ۱۴ رأی مثبت گرفت، اما آمریکا ــ برای ششمین بار از آغاز جنگ غزه ــ آن را با یک وتوی سرد و بیرحمانه دفن کرد.
کریستینا مارکوس لاسن، سفیر دانمارک، پیش از رأیگیری جملهای گفت که باید با طلا نوشت: «قحطی در غزه تأیید شده است ـ نه پیشبینی، نه احتمال ـ تأیید شده است.» اما همین هشدار رسمی هم نتوانست جلوی ماشه وتو را بگیرد. نتیجه؟ ادامه عملیات اسرائیل، ادامه گرسنگی و مرگ، ادامه تماشاگری آمریکا از بالکن شورای امنیت.
آمارها فریاد میزنند: حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، ۱۲۰۰ نفر را کشت و ۲۵۱ نفر را گروگان گرفت. از آن روز تاکنون بیش از ۶۴ هزار نفر ــ عمدتاً غیرنظامی ــ در غزه جان باختهاند. اینجا دیگر صحبت از «توازن قوا» نیست، صحبت از توازن اخلاق است که سالهاست در نیویورک سقوط کرده است.
وتو، نام دیگر همان نقاب افتاده آمریکاست: ونوسی که در یک دست شاخه زیتون دارد و در دست دیگر ماشه را میکشد. هر بار که کلمه «وتو» را میشنوید، به یاد بیاورید که این همان لحظهای است که امپراتوری، بینقاب و بیپرده، چهره واقعیاش را نشان میدهد: صلح آمریکایی یعنی ادامه جنگ با مُهر سازمان ملل.