افزایش نرخ ارز باعث جهش تولید یا سقوط تولید می شود؟

گروه اقتصادی -دکتر مجید سجادی پناه – معاون پیشین سازمان تعزیرات حکومتی: ظاهرا رئیس کل محترم بانک مرکزی زمانی از رشد بازار بورس خرسند می شود که چیزی از رونق بازار ارز کاسته نشود. با تلنگری که آقای همتی در روز یک شنبه این هفته به بازار سرمایه زد – اخیرا ایشان خواهان کنترل روند رشد بازار بورس شده اند – بازار بورس در سه روز گذشته از رونق افتاد ولی در مقابل نرخ دلار به پرواز درآمد و بر قله 17200 تومان به تمکین نشست .
به گزارش بولتن نیوز، برکسی پوشیده نیست که دولت ها بزرگترین عرضه کننده ارز در بازار بوده و همواره از طریق افزایش نرخ آن، کسری بودجه خود را تامین می کنند. در حالیکه این افزایش نرخ، تورم سنگینی را متوجه اقتصاد کشور نموده ولی آوار اصلی آن همیشه بر سر صنایع کشور خراب می شود. زیرا بخش اعظمی از صنعت ایران ما مونتاژ است و چرخ آن با واردات کالاهای سرمایه ای که ارتباط مستقیم با نرخ دلار دارد به چرخش درمی آید.
تصور بفرمایید تولید کننده ای که مواد اولیه خود را در اوسط بهمن سال قبل با دلار 13500 تومان وارد کشور می کرد امروز مجبور می شود آن را در 24 اردیبهشت ماه به نرخ 17200 تومان خریداری و وارد کارخانه خود نماید. این یعنی 27 درصد گرانتر از سه ماه پیش، و اگر این رقم را با 21 درصدی نرخ دستمزد کارگرانش – که در سال جاری افزایش آن را به تصویب رسانده اند – جمع کنیم و هیچ افزایشی هم برای نرخ سربار کارخانه اش در نظر نگیریم آن وقت تولید کننده ما باید 48 درصد محصولاتش را گرانتر از سه ماه قبل به مردم بفروشد تا قادر باشد به نقطه سربسر رسیده و بقاء خود را در آن صنعت حفظ نماید. اما در کمال ناباوری می بینیم که دولت که مسبب اصلی این کار بوده است در انتهای این بازار ، مقتدرانه ایستاده است و تحکم می کند که تولید کنندگان اجازه نخواهند داشت که کالای خود را 10 درصد گرانتر از گذشته به مردم بفروشند. این تصمیم یعنی فروش محصولات یک کارخانه با 38 درصد زیر قیمت تمام شده !!!! آیا اسم این عمل کمک به جهش تولید است یا کمک به ورشکستگی آنها؟!

بعبارت دیگر مسولانی که خود مسبب اصلی گرانی شده اند حالا با گرفتن قیافه حق به جانب در انتهای بازار ایستاده اند و فریاد می زند که چرا دستگاه نظارتی با گرانفروشان برخورد نمی کنند؟‌. ولی غافل از این واقعیت اند که فرق اساسی بین دو مفهوم “گرانی” و “گرانفروشی” وجود دارد. به هیچ وجه در مفهوم اولی نیاز به برخورد نیست زیرا که مسبب آن اساسا تولیدکننده نیست.
به نظر می رسد شایسته تر آن باشد که آقای همتی از نقش سازمان ملل که همواره ابراز نگرانی یا توصیه و یا نهایتا محکوم می کند خارج شود و با مداخله اساسی در این بازار، اسب چموش دلار را رام و در اختیار تولید کنندگان قرار دهد تا آنها با سوار شدن بر آن قادر باشند با جهشی بلند از موانع پیشرو در سال جاری عبور نمایند.