دکتر امیر محمد پرهام فر در برنامه “گفت‌وگوی اقتصادی” رادیو گفت‌گو، به ادعای برخی مبنی بر روشن بود مبادی ورودی قاچاق و در نتیجه سهل بودن مبارزه با آن اشاره کرد و گفت: ساماندهی ورودی کالای قاچاق در جایگاه خودش اهمیت دارد ولی قاچاق یک پدیده پیچیده و مبارزه با آن هم پیچیده است و به همین دلیل نیاز است در جزء جزء آن مبارزه صورت گیرد.
برنامه “گفت‌وگوی اقتصادی” با موضوع چرا کالاهای قاچاق در ایران مورد استقبال قرار می گیرد و با حضور دکتر ساسان شاه ویسی عضو هیئت علمی دانشگاه و اقتصاددان، دکتر امیر محمد پرهام فر معاون اداره کل بهبود فرآیندهای گمرکی و تجاری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و دکتر سجادی پناه معاون طرح و برنامه سازمان تعزیرات حکومتی روانه آنتن شد.
دکتر ساسان شاه ویسی با بیان اینکه بسیاری از ساختارها ناخواسته در خدمت پدیده قاچاق قرار می گیرند، اظهار داشت: چه بسا استعدادهای ملی نه فقط در ایران بلکه در تمام کشورهای جهان، این فرصت و قابلیت را ایجاد می کنند که یک ضد اقتصاد را در درون خودشان به وجود بیاورند که از آن به عنوان پدیده قاچاق یاد می شود.
وی با بیان اینکه از حوزه های مختلفی می توان به پدیده قاچاق نگاه کرد، اظهار داشت: یک زمان هایی ساختارهای اقتصاد ملی ظرفیت و قابلیت را ایجاد می کنند تا این پدیده ایجاد شود و قاچاقچی نسبت به محیط و اقتصاد ملی این فضا و اطمینان را پیدا کند تا با اطمینان بخشی بیشتر و با ریسک کمتری وارد حوزه قاچاق شود.
وی به مصرف کنندگان اشاره کرد و بیان داشت: با توجه به دلایلی که در خصوص متضرر شدن اقتصاد ملی با ایجاد قاچاق بیان می شود، اما نهایتا این پدیده جایگاه خودش را در میان مصرف کننده پیدا می کند زیرا اصولا هر کشش پذیری که بازار را شکل دهد یک عرضه کننده نیز خواهد داشت.
عضو هیئت علمی دانشگاه تصریح کرد: در واقع یکی از دلایل ایجاد قاچاق، وجود تقاضا است. یک زمانی یک تولید کننده به دلیل مشکلات اقتصادی برای فروش کالای خودش مجبور است وارد این حوزه شود.
این کارشناس به جایگاه گمرک در مبارزه با قاچاق در ایران و کشورهای دنیا اشاره کرد و اظهار داشت: در این زمینه چه میزان قانون، رویه و بخش نامه تعریف کرده ایم تا موضوع قاچاق را از خاستگاه فرهنگی تا خاستگاه اقتصادی مورد چالش قرار دهیم و ما آن را تهدید کنیم.
وی افزود: ساختارهای حاکمیتی و امنیتی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز چه میزان فرصت پیدا کرده اند که پدیده قاچاق را به درستی شناسایی کنند و فرصت ها و تهدیدهای آن را در منظر امنیتی و دانشی مورد ارزیابی قرار دهند و تا چه میزان مصرف کننده را در این زمینه توجیه و روشن کرده اند. به نظر می رسد اگر با این رویکرد وارد مسئله قاچاق شویم، یک رویکرد اثرگذار را در این خصوص خواهیم داشت.
در ادامه دکتر امیر محمد پرهام فر معاون اداره کل بهبود فرآیندهای گمرکی و تجاری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، خاطرنشان کرد: حلقه و فرآیند آخر پروسه قاچاق، بازار است و کالایی که تبدیل به یک پدیده سود آور تبدیل می شود.
وی به ادعای برخی مبنی بر روشن بود مبادی ورودی قاچاق و در نتیجه سهل بودن مبارزه با آن اشاره کرد و گفت: ساماندهی ورودی کالای قاچاق در جایگاه خودش اهمیت دارد ولی قاچاق یک پدیده پیچیده و مبارزه با آن هم پیچیده است و به همین دلیل نیاز است در جزء جزء آن مبارزه صورت گیرد.
وی افزود: مبارزه با قاچاق کالا در سطح عرضه و حتی از بین بردن بازار خرید کالای قاچاق و همچنین فراتر از آن از بین بردن فرهنگ گرایش به خرید کالای قاچاق باید اهمیت داشته باشد. باید بپذیریم نمی توانیم با قاچاق بدون اینکه بازار را در مقابل آن ایمن کنیم، مبارزه کنیم و مصرف کننده را نسبت به خرید قاچاق آگاه کنیم.
معاون اداره کل بهبود فرآیندهای گمرکی و تجاری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با بیان اینکه کالای قاچاق با میانبر فرآیندهای گمرک وارد کشور می شود، خاطرنشان کرد: کالای قاچاق هزینه هایی که یک کالای قانونی برای ورود دارد را ندارد و فقط این مسئله به تعرفه هم مربوط نمی شود و مسائلی مانند مدت زمان ورود به کشور و نظارت ها نیز از اهمیت زیادی برخوردار هستند.
پرهام فر ادامه داد: با توجه به میانبرهایی که کالای قاچاق از آنها وارد می شود، هزینه های آن نیز کمتر است ولی فقط این موضوع نیست. در دنیا یک حجم بسیار زیادی از اقتصاد دنیا اقتصاد کالای تقلبی شکل می دهد و این مخصوص کشورهای جهان سوم هم فقط نیست. در واقع کالای تقلبی کالایی است که علاوه بر عدم پرداخت حق گمرکی نظارتی هم بر آن نیست و اگر می خواست در کشور خودش هم عرضه شود، یا با محدودیت قانونی مواجه بود یا با قیمت بسیار پایین عرضه می شد.
وی ادامه داد: مصرف کننده با خرید کالای قاچاق قیمت خرد را کاهش داده است ولی در عوض ریسک را بالا برده است.
در ادامه دکتر سجادی پناه معاون طرح و برنامه سازمان تعزیرات حکومتی اظهار داشت: باید از دو منظر به این موضوع نگاه کرد؛ منظر فرهنگی و منظر اقتصادی. اگر کالای قاچاق را پاسخ به یک نیاز اقتصادی بدانیم، راهکار مقابله با آن نیز اقتصادی است. اگر این را یک تهاجم اقتصادی بدانیم و آن را نتیجه یک جنگ اقتصادی بدانیم دیگر یک راهکار اقتصادی نداریم بلکه راهکار آن اقتصاد مقاومتی است.
وی در پاسخ به این سوال که نیاز به قاچاق کالا به چه دلیل ایجاد می شود، بیان داشت: یا این نیاز واقعی است یا کاذب است. کاذب است به این دلیل که آن قاچاقچی به ابزارهای گوناگون تبلیغی مانند شبکه های ماهواره مسلط شده است و این نیاز کاذب را در میان مردم ایران به وجود آورده است.
وی در خصوص نیازهای واقعی گفت: برخی نیازها واقعی است مانند قطعات رایانه که در داخل تولید نمی شود و مزیت نسبی نداریم که این کالاها را تولید کنیم. در اینجا کالای قاچاق به دور از چشم گمرک به این نیاز پاسخ می دهد و اینجا باید گفت، مصرف این کالا چه ایرادی دارد؟ یعنی وقتی مردم ما کالایی را به قیمت ارزان تر و کیفیت بالاتر می خرند، چرا باید مردم را منع کنیم؟
سجادی پناه تصریح کرد: با وضع تعرفه بر کالایی که در داخل تولید می شود، عملا باعث می شود منِ مصرف کننده کالا را با نرخی بالاتر از نرخ جهانی خریداری کنم، زیرا دولت نگاهی درآمدی به این موضوع دارد که باعث می شود، حق من در این قسمت تضییع شود.
قابل ذکر است؛ برنامه “گفت‌وگوی اقتصادی” هر شنبه تا چهارشنبه ساعت 14:30 از شبکه رادیو گفت‌وگو پخش می شود و فایل صوتی آن در سایت شبکه موجود است
