وزیر خارجه ایران با شمشیر توییت می‌جنگد، وزیر خارجه کوبا با «چوب رهبری» جهان را می‌نوازد. یکی فریاد می‌زند و دیگری هماهنگ می‌کند. وزیر ما در توییتر از «زورگوی جهانی امریکا» می‌گوید، در حالی‌که وزیر کوبا در مجمع عمومی همان زورگویی را به رأی جهانیان می‌سپارد. تفاوت میان هیاهو و اثرگذاری درست در همین‌جاست.
در آوردگاه پرپیچ‌وخم دیپلماسی بین‌المللی، گاهی دو کشور با اهداف مشابه، روش‌های کاملاً متفاوتی را برای رویارویی با یک چالش مشترک در پیش می‌گیرند. داستان کوبا و ایران در مقابله با تحریم‌های آمریکا، تمثیلی گویا از همین تفاوت رویکرد است؛ یکی به شیوه «جنگ توییتری» می‌تازد، دیگری با رهبری یک «سمفونی جهانی» می‌درخشد.
فرض کنید در یک دایره‌المعارف قدیمی، جایی که هر صفحه بوی کهنگی می‌دهد، از دیپلماسی ایران سخن به میان می‌آید. تصویر یک جنگجوی تنها را در نظر بگیرید که با شمشیر توییت‌های تند و آتشین، به قلعه بلند آمریکا حمله‌ور می‌شود. این جنگجو، عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران نام دارد، با هر توییت احساسی و رسانه‌ای، فریاد «زورگوی مجهز به سلاح هسته‌ای» خطاب به امریکا سر می‌دهد و از «سلاح‌های شرورانه» این کشور سخن می راند. این صدا، هرچند که «حرف دل مردم» در داخل باشد و شاید برای «مصرف داخلی» گوش‌نواز آید، اما در صحنه شلوغ بین‌الملل، تنها به یک «فریاد در تاریکی» شبیه است.
این جنگجوی توییتری، بی‌آنکه صفوف منسجم دیپلماتیک را گرد آورد یا ائتلافی پایدار بسازد، شمشیر می‌زند. گویی تمام اعتبار دیپلماتیک یک کشور، در حساب کاربری توییتر یک شخص خلاصه شده است. این شیوه، نه تنها «مرز میان نقش اجرایی و تحلیل‌گری سیاسی را مخدوش می‌کند»، بلکه مانند زدن «ساز مخالف» در یک ارکستر سمفونی است؛ سازی که نه تنها به هارمونی کمکی نمی‌کند، بلکه می‌تواند به «بدصدا شدن کل سمفونی» منجر شود. نتیجه؟ شاید با چند لایک و ریتوییت داخلی همراه شود، اما در عمل، سیاست‌های آمریکا تغییر چندانی نمی‌کنند و انزوای دیپلماتیک از آمریکا کاسته نمی‌شود.
اما در صفحه مقابل همین دایره‌المعارف، کوبا حکایت دیگری دارد. کوبا را به ارکستر سمفونی عظیمی تشبیه کنید که رهبر آن، برونو رودریگز پاریلا، وزیر امور خارجه، با رهبری آرام و پیوسته خود، صدها نوازنده (کشورهای جهان) را به اجرای یک «سمفونی جهانی علیه تحریم‌های امریکا» واداشته است. این سمفونی، با نت‌هایی از رایزنی‌های گسترده، دیپلماسی چندجانبه و ائتلاف‌سازی‌های هوشمندانه، هرساله در سالن پرشکوه مجمع عمومی سازمان ملل نواخته می‌شود.
در تازه‌ترین اجرای این سمفونی، ۱۶۵ کشور، یعنی بیش از ۹۰ درصد حاضران، با هماهنگی کامل، «نت موافقت» را نواختند و با قدرت، خواستار پایان تحریم‌های آمریکا شدند. این نه فریادی تنها، بلکه «یک همصدایی قدرتمند» است که حتی نت‌های ناسازگار هفت کشور (از جمله خود آمریکا، اسرائیل و …) را نیز در خود محو می‌کند. وزیر خارجه کوبا اینجا یک جنگجوی توییتری نیست؛ او یک رهبر ارکستر است که با چوب رهبری دیپلماسی منسجم و استوار، نه تنها «حقیقت، عدالت و عقل» را فریاد می‌زند، بلکه آن را به گوش جهانیان می‌رساند و اجماعی بی‌سابقه را خلق می‌کند. این سمفونی کوبا، نه برای مصرف داخلی، بلکه برای «پیروزی در صحنه جهانی» و انزوای دیپلماتیک واقعی ابرقدرت‌ها تنظیم شده است.
درسی که این دو تصویر به ما می‌دهند روشن است: در دنیای پیچیده امروز، گاهی سکوت معنادار همراه با اقدام دیپلماتیک هوشمندانه و جمعی، بسیار کاری‌تر از هیاهوی رسانه‌ای و توییت‌های تند و تیز است. جنگ توییتری ممکن است برای جلب توجه کافی باشد، اما سمفونی جهانی است که می‌تواند قلب‌ها و ذهن‌ها را به تسخیر خود درآورد و تغییر واقعی ایجاد کند.
